Veel animo bij grootste spelers educatieve uitgeefbranche
Hoewel de meeste producten van educatieve uitgevers (nog) niet hoeven te voldoen aan de toegankelijkheidsrichtlijnen, was het animo voor dit onderwerp groot. Dat bleek uit de volle zalen op beide dagen. De deelnemers vertegenwoordigden nagenoeg alle grote spelers van de educatieve uitgeversbranche: Boom Uitgevers, ThiemeMeulenhoff, Deviant, Eduhint, Uitgeverij Instruct, Malmberg, Zwijsen, Cito, College voor Toetsen en Examens, Blink en Studyflow. Ook Visio Onderwijs, Paul Gillijns van MEVW én special guest Michael Johnson van Benetech waren van de partij.
“Zeer waardevol om samen met de mensen van Dedicon en van andere uitgeverijen op te trekken. Op dit onderwerp hoeven we niet te concurreren.”
Zelf zien en ervaren
De aftrap op de eerste dag bij Visio Onderwijs in Grave zette direct de toon. Visio Onderwijs, onderdeel van Koninklijke Visio, is een specialistische organisatie voor leerlingen die een visuele leesbeperking hebben. Hier werd meteen duidelijk wat toegankelijkheid betekent in de dagelijkse lespraktijk. Zo lieten leerlingen in PO- en VO-klassen zien hoe zij lesmateriaal lezen met hulp van braille, spraak en vergroting. Waar het soepel gaat. Waar het vastloopt door ontbrekende structuur, ontoegankelijke afbeeldingen of lastige navigatie. En wat dat betekent voor hun zelfstandigheid in de les.
“Pas toen ik naast een leerling zat, begreep ik echt waar ons materiaal hen in belemmert.”
Toegankelijk publiceren is een rijdende trein
De tweede dag van het event was bij Dedicon – Huis van Toegankelijkheid, waar de keynote Michael Johnson (Benetech) direct indruk maakte. Dat er geen weg terug is werd al snel glashelder. Toegankelijk publiceren is een rijdende trein. De keuze is niet óf, maar wanneer je opstapt. Johnson’s boodschap klonk door gedurende de rest van de dag: “Digital accessibility is the right thing to do, the smart thing to do, and the required thing to do.”
“Iedere uitgever die vandaag begint, loopt morgen voor.”
Bekijk de volledige keynote van Michael Johnson (tekst gaat verder onder de video):
Handig beslismodel
Vervolgens liet Nathalie de Weerd van Boom uitgevers in een best practice zien welke stappen de uitgeverij al zet richting brontoegankelijk werken. Van één bronbestand voor print en digitaal tot scherpe keuzes in beeldbeschrijving, kleuren en structuur. Bijzonder behulpzaam daarbij was de analyse die Dedicon maakte van de online leeromgeving en het daaruit voortkomende ‘beslismodel’ om toegankelijkheidsprioriteiten te bepalen. Elk verbeterpunt, van koppenstructuur tot beeldbeschrijving, wordt hierbij afgewogen op factoren als wettelijke noodzaak, impact voor lezers en benodigde investering. Nathalie de Weerd : “Dat laat direct zien waar je als uitgeverij de meeste impact maakt. Iedere uitgeverij zou zo’n analyse moeten laten maken.”
Kleine stappen
Ook Paul Gillijns van MEVW, de brancheorganisatie voor educatieve, professionele en wetenschappelijke uitgevers in Nederland, benadrukte het belang van brontoegankelijke educatieve uitgaven. En dat het vooral een kwestie is van ‘gewoon beginnen’. “Met kleine, eenvoudige stappen kom je al een heel eind. Je hoeft het niet direct perfect te doen, als je maar begint.”
Gedeeld eigenaarschap
Al met al hebben de Educatieve Uitgeversdagen veel stof doen opwaaien. Dagvoorzitter Mariska Sturkenboom (Dedicon): “De kracht zat ‘m vooral in de combinatie. Eerst ervaren wat toegankelijkheid betekent voor mensen met een leesbeperking. Daarna via een verdieping naar de oplossingen voor de uitgeefpraktijk. Dat zorgde voor energie, uitwisseling en een gevoel van gedeeld eigenaarschap.”
“Toegankelijk publiceren is geen project met een einddatum. Het is een beweging. En die beweging is inmiddels volop in gang.”
